نخستین آئین نامه صدور گواهینامه رانندگی پایه یکم مربوط به سال 1318 شمسی می باشد و نخستین تغییر کلی در این قانون سال 1347 شمسی انجام شد، پس از آن سال 1384 شمسی دومین تغییر اساسی!!! در این قانون رخ داد و سپس در سال 1390 قانون جدید مجدد مورد ویرایش قرار گرفت. با توجه به شواهد موجود و اطلاعات میدانی نگارنده امتحان گواهینامه پایه یکم تا قبل از سال 1384 به سه بخش آئین نامه، تپه، شهر و فنی تقسیم می شده است.
از سال 1384 تغییراتی در این بخش رخ داد به صورتی که آزمون کامیون و اتوبوس مجزا شد اما مجدداْ در سال 1390 آزمون گواهینامه پایه یکم به همان روال سابق بازگشت، امتحان کتاب آئین نامه، طی تپه با کامیون بنز مجهز به گیربکس غیرسنکرونیزه، آزمون شهر یا همان حرکت با اتوبوس و در نهایت آزمون فنی که شامل قطعه شناسی می شود. در سری قبل این سری مطالب به موضوع محدودیت سنی در قوانین صدور گواهینامه پایه یکم و لزوم آموزش رانندگی تجاری پرداختیم که می توانید اینجا و اینجا ببینید، در این مطلب اختصاصا به بررسی نحوه آزمون پایه یکم موجود خواهیم پرداخت.
کامیون 1924 که عموما در آزمون گواهینامه پایه یکم مورد استفاده قرار می گیرد از گیربکس غیرسنکرونیزه یا بدون دنده برنجی بهره میبرد که لزوم تعویض دنده با دوکلاج و تنظیم دور موتور را به همراه دارد. چنین آزمونی شاید برای دورانی که گیربکس های کامیون همگی در چنین ساختاری تولید می شدند هوشمندانه به نظر میآمد اما امروزه نه تنها گیربکس های کامیون سنکرونیزه هستند بلکه به مجموعه ای فوق هوشمند تبدیل شده اند که اساسا در بسیاری موارد قدرت تعویض دنده دلخواه را به راننده نمی دهند.
راننده امروزی باید در مورد نحوه کارکردن ریتاردر، ساختار ترمز بادی، دنده عقب رفتن با تریلی و کامیون و موارد این چنینی مورد آزمون قرار بگیرد نه گیربکسی متعلق به 40 سال پیش که به ندرت امروز مورد استفاده قرار می گیرد. در حال حاضر ایالات متحده آمریکا به عنوان یکی از کشورهای صاحب سبک در تولید کامیون و رانندگی مهارت راننده را با کامیون های فوق مدرن در بخش های دنده عقب با تریلی، آزمون ترمز بادی، مهارت رانندگی در شرایط واقعی و … می سنجد.
مورد دیگری که باید به آن توجه شود و شاه کلید توسعه قوانین صدرو گواهینامه پایه یکم است انتقال مسئولیت برگزاری آزمون و صدور گواهینامه پایه یکم به سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای به عنوان متولی حمل و نقل کشور است. در واقع آموزش و آزمون باید توسط سازمان حرفه ای بخش حمل و نقل مانند سایر کشورها صورت بپذیرد نه یک نهاد نظامی که اساسا فاقد انگیزه های تخصصی لازم است.
امید است با در نظر گرفتن موارد ذیل زمینه بروز شادابی و کیفیت بیشتر در بخش صدور گواهینامه پایه یکم فراهم شود.
1- راه اندازی مراکز آموزش حرفه ای رانندگی تجاری براساس کامیون های روز
2- کاهش سن دریافت گواهینامه پایه یکم به 20 سال تمام
3-واگذاری مسئولیت آموزش و صدور گواهینامه پایه یکم به سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای
خوانندگان محترم نشریه سلطان جاده لطفا با تبلیغ نشریه در میان رانندگان و علاقمندان به کامیون ( اشتراک مطالب در شبکه های اجتماعی و تبلیغ شفاهی نشریه در پایانه ها، مدارس و دانشگاه های مرتبط با کامیون و آموزشگاه های رانندگی پایه یکم ) زمینه بازنشر هر چه بیشتر چنین مطالبی را در سطح جامعه ایجاد کنید تا با دیدن شدن نظرات بطن جامعه کامیون رانی کشور در سطوح بالاتر، زمینه تغییر ایجاد شود.