نقدی بر واردات کامیون های دست دوم به ایران

با توجه به آمار ارائه شده توسط سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای به عنوان متولی حمل و نقل کشور، بالغ بر 127 هزار کامیون در ایران عمری بیش از 25 سال دارند و طبیعتاً کامیون فرسوده محسوب می‌شوند و نیاز به نوسازی دارند. یکی از راه کارهای احتمالی نوسازی کامیون های فرسوده، واردات کامیون های دست دوم اروپایی به ایران است.

در مطالب گذشته خبر از موافقت مجلس شورای اسلامی با طرح واردات کامیون های دست دوم به کشور دادیم، اینجا را ببینید. در این مطلب به بررسی آثار و نتایج این طرح خواهیم پرداخت. لازم به ذکر است که کشورهای همسایه ایران همچون افغانستان و عراق برای نوسازی و یا اساساً ایجاد ناوگان باری خود چنین طرحی را به اجرا گذاشته اند، با این تفاوت که در این کشورها اساساً بخش تولید کامیون وجود ندارد.

تفاوت بنیادی کارکرد کامیون در ایران و اتحادیه اروپا

در اتحادیه اروپا و عموما اکثر کشورهای اروپایی حمل بار به صورت شرکت مالکی اداره می‌شود و دولت ها دخالتی در این بخش ندارند، تنها حضور دولت ها را می‌توان محدود به حضور دولت های محلی همچون شهرداری ها در اداره بندرگاه ها یا پارکینگ های محلی مشاهده کرد.

در نتیجه چنین شرایطی کامیون به جای اینکه در اختیار راننده باشد در اختیار شرکت قرار خواهد گرفت و طبیعتاً با توجه به توانایی شرکت های حمل و نقل کامیون ها عموما 3 برابر یک کامیون ایرانی فعالیت مفید انجام می دهند.

با این تفسیر یک کامیون دست دوم اروپایی با عمر 3 سال معادل یک کامیون ایرانی است که بین 8 تا 10 سال فعالیت کرده است و طبیعتاً چنین کامیونی یک کامیون فرسوده یا با ارفاق قوانین ایران نیمه فرسوده محسوب می شود.

قیمت گذاری

اینگونه کامیون ها با قیمت هایی حول و حوش 50 تا 70 میلیون تومان همراه با تریلی در کشور افغانستان به فروش می روند، اما آیا در ایران نیز چنین خواهد شد؟ واردات چنین کامیون هایی اگر شامل عوارض گمرکی نشوند و واردات آن انحصاری نباشد می‌توان امیدوار بود که با قیمت های منطقی در بازار عرضه شوند.

ظرفیت تولید کامیون در ایران

دو کشور همسایه ما افغانستان و عراق که متاسفانه دچار ناامنی و جنگ‌ و هستند اساساً زیرساخت های تولید کامیون در آن‌ها وجود ندارد، اما ایران دارای تاریخی به وسعت حداقل چند دهه در بخش تولید کامیون است. در شرایط فعلی نیز معتبرترین برندهای دنیای کامیون ازجمله بنز، ولوو،‌ اسکانیا، رنو، داف و ایویکو یا دارای خط تولید در ایران هستند و یا اینکه دارای شبکه فروش و خدمات پس از فروش کامیون های نو هستند.

نتیجه گیری

با وجود سرمایه ای همچون خطوط تولید کامیون در ایران و توانایی مالی دولت طبیعتاً بایستی تدابیری اندیشیده شود تا خطوط تولید کامیون نو رونق بگیرند و ضمن ایجاد اشتغال، نوسازی مناسبی در بخش کامیون صورت بگیرد. در نظر بگیریم کامیون وسیله نقلیه عمومی و کالای سرمایه ای است و نبایستی به کمتر از جدیدترین و ایمن ترین آن راضی شد.

مطمئناً مهمترین مشکل کامیون های نو قیمت نهایی آنهاست، با این حال از آنجا که کامیون وسیله نقلیه عمومی نه شخصی است می‌توان با تمسک به طرح هایی همچون پرداخت یارانه دولتی به خریدار و کاهش قیمت تمام شده کامیون و پرداخت تسهیلات ارزان‌ قیمت دولتی و بازپرداخت طولانی این گره کور را باز کرد.

لازم به ذکر است اگر تسهیلات ارزان‌ قیمت دولتی ارائه شود طبیعتاً دوره بازپرداخت آن نیز بسیار کوتاه خواهد شد.

دولت باید در نظر داشته باشد با صرفه جویی که از محل مصرف سوخت کامیون های نو بدست می‌آید و همچنین کاهش هزینه های ایمنی در جاده ها به دلیل ایمنی بالای کامیون های جدید، هزینه‌های پرداختی به شکل مناسبی جبران خواهد شد.

مطالب مرتبط

بررسی طرح نوسازی کامیون های فرسوده

error: مجاز به کپی کردن نمی باشید